Onkologia – dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami nowotworowymi, ich rozpoznawaniem oraz leczeniem.

CO TO JEST NOWOTWÓR

Nowotwór to nieprawidłowa tkanka powstająca z jednej „chorej” komórki organizmu. Rośnie ona w wyniku niekontrolowanych podziałów komórek, połączonych z jednoczesnym zaburzeniem różnicowania się powstających komórek.

Organizm traci kontrolę nad procesem namnażania się komórek w wyniku mutacji różnych genów, które kodują białka pełniące istotną rolę w cyklu komórkowym. Geny takie nazywamy protoonkogenami i antyonkogenami.

Część nowotworów rozwijających się u człowieka jest dziedziczna – stanowią one około 5—10% wszystkich chorób nowotworowych. Nowotwory rozwijają się tylko w takich tkankach, których komórki cechują się zdolnością do rozmnażania. Nie powstają zatem z dojrzałych neuronów (komórki nerwowe) i kardiomiocytów (komórki mięśnia sercowego), ponieważ wymienione komórki utraciły już zdolność do namnażania się.

Nowotwory można podzielić na:

• Nowotwory łagodne występują znacznie częściej niż złośliwe. Swoją budową i wyglądem tworzących go komórek nowotwór może być mniej lub bardziej podobny do prawidłowej tkanki, z której się wywodzi. Nazywamy to zróżnicowaniem nowotworu – można przyjąć, że im bardziej jest on podobny do tkanek prawidłowych, tym mniej jest złośliwy.
• Nowotwory złośliwe można podzielić na kilka dużych grup, w zależności od tego, z jakiej tkanki pochodziła pierwsza komórka, która dała początek rozwojowi nowotworu. Nowotwory złośliwe pochodzenia nabłonkowego (a więc rozwijające się z komórek nabłonka) nazywa się rakami (carcinoma), nowotwory wywodzące się z komórek mezenchymalnych to mięsaki (sarcoma), a nowotwory tkanki limfatycznej i układu krwiotwórczego to chłoniaki (lymphoma) i białaczki (leuceamia). Rozprzestrzenia się poprzez naciekanie (wrastanie między komórki) pobliskich tkanek, co upośledza ich funkcję. Naciekając naczynia limfatyczne i krwionośne, przedostaje się do ich światła. W efekcie komórki są w stanie zawędrować wraz z krwią lub chłonką w odległe miejsce organizmu, gdzie dają początek nowemu guzowi - przerzut.

DIAGNOSTYKA

• tomografia komputerowa
• rezonans magnetyczny
• pozytonowa tomografia emisyjna PET-CT
• mammografia
• tomografia emisyjna pojedynczych fotonów SPECT
• badanie histopatologiczne
• badanie cytologiczne

LECZENIE

W leczeniu stosuje się m.in:

• chemioterapię
• radioterapię
• leczenie chirurgiczne
• immunoterapię

PRZYJMUJĄCY LEKARZE:

• Lek. Med. Beata Darska – Nykiel – specjalista onkologii klinicznej